Esnafın Kredi Kartı Komisyonları Tüketiciyi Mağdur Ediyor
Türkiye’de 7 bin TL ve üzeri alışverişlerde kartla ödeme zorunluluğu getirilmesinin ardından bazı işletmelerin, bu düzenlemeyi dolaylı yoldan aşmak amacıyla 7 bin TL altındaki kartlı işlemlerde yüksek komisyon uyguladığı iddiaları ortaya çıktı. Özellikle son aylarda sosyal medya ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden yapılan şikayetler, bu durumun yaygınlaştığını gösteriyor. Tüketici dernekleri, komisyon farkının yasaya aykırı olduğunu belirterek mağdurlara şikayet çağrısında bulunuyor.
Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadelede Kart Zorunluluğu Uygulaması
Kayıt dışı ekonomiyle mücadele amacıyla yürürlüğe giren düzenleme ile 7 bin TL ve üzeri alışverişlerde banka ya da kredi kartı ile ödeme yapma zorunluluğu getirilmişti. Ancak bu düzenlemeye uyum sağlamak yerine, bazı işletmeler 7 bin TL altındaki ödemelerde kart kullanımını zorlaştırmak için yüksek komisyon uyguluyor. Bu işletmeler, belirli bir limitin altında kalan alışverişlerde kartla ödemek isteyen tüketicilerden yüksek oranlarda komisyon talep ederek onları nakit ödeme yapmaya zorluyor.
Farklı Sektörlerde Komisyon Uygulamaları Artıyor
Son dönemde tüketicilerin dile getirdiği şikayetlere göre, komisyon farkı bazı işletmelerde %20’yi aşabiliyor. İstanbul’daki bir halı yıkama firmasının, 3.200 TL tutarındaki hizmet bedelini nakit ödemede geçerli kılarken, kredi kartı ile ödenmesi durumunda bu fiyatı 3.860 TL’ye çıkardığı iddia edildi. Benzer şekilde gözlük, oto tamiri gibi sektörlerde de yüksek komisyon farkları uygulandığı belirtiliyor. Örneğin, bir gözlük mağazasının nakit fiyatı 52 bin TL olan ürünü kredi kartıyla 64 bin TL’ye sattığı ifade edilirken, bir oto tamircisinin de 4.500 TL olan hizmetini kredi kartıyla ödeme yapılması halinde 6.000 TL olarak fiyatlandırdığı iddia ediliyor.
Sosyal Medya ve CİMER Şikayetlerle Doldu
Tüketiciler, yüksek komisyon oranlarından rahatsızlıklarını sosyal medya ve CİMER aracılığıyla duyurmaya başladı. Bazı esnafların ise “POS cihazı bozuk” gibi gerekçelerle tüketicileri nakit ödemeye zorladığı iddiaları öne sürülüyor. Bu tür durumlar nedeniyle tüketiciler ciddi mağduriyet yaşarken, şikayetlerin artmasıyla birlikte tüketici dernekleri ve ilgili kurumlar harekete geçmeye başladı.
Tüketici Derneklerinden Çağrı: “Komisyon Talebi Yasa Dışı”
Tüketici dernekleri, kredi kartı ile yapılan ödemelerde komisyon talep etmenin yasal olmadığını vurguluyor. Dernekler, bu tür durumlarla karşılaşan tüketicilere işletmeleri şikayet etmeleri çağrısında bulunarak, tüketicilerin haklarını aramaktan çekinmemesi gerektiğini belirtti. Derneklerin açıklamasında, işletmelerin bu tür uygulamalarla yasaları ihlal ettiği ve tüketicilerin CİMER ya da Ticaret Bakanlığı aracılığıyla bu işletmeleri bildirmesi gerektiği ifade edildi. Ayrıca, kredi kartıyla yapılan işlemlerden dolayı haksız kazanç sağlamaya çalışan işletmelerin cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabileceği hatırlatıldı.
Yüksek Komisyon Oranlarının Arka Planı
Uzmanlar, bankaların işletmelere uyguladığı POS cihazı kullanım maliyetlerinde son yıllarda artış yaşandığını belirtiyor. Bu maliyet artışının esnaflar üzerinde baskı yarattığı, ancak bu durumun tüketiciden ek ücret talep edilmesi için yasal bir zemin oluşturmadığı vurgulanıyor. Hukuki açıdan, işletmelerin kredi kartı ile ödeme yapan tüketicilere ek ücret talep etmesi yasak kapsamındadır. Dolayısıyla, yapılan işlemlerden dolayı fiyat farkı oluşturulması tüketiciler açısından korunması gereken bir hak olarak değerlendiriliyor.
Denetimlerin Artması ve Tüketicilerin Bilinçlenmesi Gerekiyor
Uzmanlar, kredi kartı komisyonlarıyla ilgili denetimlerin artırılması gerektiğini savunuyor. Ayrıca, tüketicilerin bu konuda bilinçlenmesi ve haklarını koruma konusunda cesaretlendirilmesi gerektiği ifade ediliyor. Özellikle yüksek komisyon oranlarının yasa dışı olduğu konusunda tüketicilerin farkındalık kazanmasının, mağduriyetlerin azalmasına ve daha adil bir piyasa ortamının sağlanmasına katkı sunacağı belirtiliyor.
